Παρέμβαση για το σοβαρό πρόβλημα της ηχορύπανσης και της ατμοσφαιρικής επιβάρυνσης από τη λειτουργία του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών πραγματοποίησε ο Περιφερειακός Σύμβουλος Βαγγέλης Αλμπάνης, από την Παράταξη του Γιάννη Σγουρού και μέλος του ΔΣ στην ΕΝΠΕ, στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής της 27ης Φεβρουαρίου 2025.
Ο κ. Αλμπάνης έθεσε το ζήτημα στην ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας της Περιφερειακής Αρχής, επισημαίνοντας ότι οι αεροπορικές εταιρείες δεν τηρούν πάντα τις προβλεπόμενες διαδικασίες για τη μείωση των θορύβων και των ρύπων. Χαρακτηριστικά τονίζει ότι το πρόβλημα έχει οδηγήσει τους Δήμους Σπάτων-Αρτέμιδος, Ραφήνας-Πικερμίου και Μαρκοπούλου Μεσογαίας σε νομικές προσφυγές κατά του Ελληνικού Δημοσίου και των αρμόδιων υπηρεσιών.
Οι επιπτώσεις για τους κατοίκους των Μεσογείων
Οι κάτοικοι των περιοχών που πλήττονται καταγγέλλουν ότι η έντονη ηχορύπανση και οι αυξημένες εκπομπές αέριων ρύπων υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής τους και ενδέχεται να έχουν σοβαρές συνέπειες για τη δημόσια υγεία. Όπως αναφέρθηκε στο Συμβούλιο, σε πολλές περιπτώσεις τα αεροσκάφη:
· Χρησιμοποιούν μέγιστη αναστροφή ώσης (reverse thrust) κατά την προσγείωση, αυξάνοντας τον θόρυβο και τις εκπομπές ρύπων.
· Εκτελούν χαμηλές διελεύσεις πάνω από κατοικημένες περιοχές, αντί να ακολουθούν τις βέλτιστες διαδρομές.
· Δεν εφαρμόζουν τη διαδικασία NADP-A, η οποία μειώνει τις εκπομπές και τον θόρυβο κατά την απογείωση.
Αιτήματα προς την Περιφέρεια Αττικής
Ο κ. Αλμπάνης κάλεσε την Περιφέρεια Αττικής να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος, προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα:
✅ Τοποθέτηση σταθμών μέτρησης θορύβου και ρύπων στις επηρεαζόμενες περιοχές.
✅ Ανάθεση μελετών για τις επιπτώσεις της αεροπορικής δραστηριότητας στη δημόσια υγεία.
✅ Στήριξη των Δήμων που έχουν ήδη προσφύγει νομικά κατά των υπευθύνων.
✅ Εκπόνηση στρατηγικής για τον περιορισμό της ηχορύπανσης και των εκπομπών αερίων ρύπων.
✅ Θεσμοθέτηση κυρώσεων για τις αεροπορικές εταιρείες που δεν τηρούν τους κανονισμούς.
Δυναμική συνέχεια και παρακολούθηση του θέματος
Ο Περιφερειακός Σύμβουλος δεσμεύτηκε να συνεχίσει την παρακολούθηση του θέματος και να πιέσει για άμεσες λύσεις. «Οι κάτοικοι των Μεσογείων αξίζουν προστασία και αρμονική συνύπαρξη με το αεροδρόμιο. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση χωρίς έλεγχο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί εκτενώς το επόμενο διάστημα, ενώ οι πολίτες και τα περιβαλλοντικά σωματεία όπως η «Περιβαλλοντική Αρμονία» δηλώνουν αποφασισμένοι να κλιμακώσουν τις πιέσεις, αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές παρεμβάσεις.
Διαβάστε την ερώτηση παρακάτω:
Θέμα: Εγγραφή θέματος στην ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας της Περιφερειακής Αρχής, της 27ης Φεβρουαρίου 2025 με τίτλο:
«Μέτρα της Περιφέρειας Αττικής για την καταγραφή και τον περιορισμό της ηχορύπανσης και της ατμοσφαιρικής επιβάρυνσης από τη δραστηριότητα του Διεθνούς Αεροδρομίου “Ελευθέριος Βενιζέλος” στους Δήμους των Μεσογείων».
Κύριε Πρόεδρε,
Το τελευταίο διάστημα, οι Δήμοι Σπάτων-Αρτέμιδος, Ραφήνας-Πικερμίου και Μαρκοπούλου Μεσογαίας αποφάσισαν να προσφύγουν νομικά κατά του Ελληνικού Δημοσίου, της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, με σκοπό την τήρηση των κανόνων ελέγχου, αποτροπής και περιορισμού του θορύβου που προκαλείται από τις αεροπορικές δραστηριότητες στο Διεθνές Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», αναθέτοντας την υπόθεση σε εξωτερική δικηγορική εταιρεία.
Σχετικές αποφάσεις των Δήμων:
Ø Δήμος Σπάτων-Αρτέμιδος (05-12-2024) ΑΔΑ: 607ΞΩ1Χ-ΞΩΣ
Ø Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου (28-11-2024) ΑΔΑ: ΨΧΝ9Ω16-ΩΣ8
Ø Δήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας (04-12-2024) ΑΔΑ: 6ΞΖΔΩΛΝ-5Ψ7
Οι καταγγελίες των κατοίκων των περιοχών αυτών αφορούν έντονα προβλήματα ηχορύπανσης και αερίων ρύπων, τα οποία όχι μόνο υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής τους, αλλά ενδέχεται να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Παράλληλα, φαίνεται ότι δεν υπάρχει ένας αξιόπιστος μηχανισμός ελέγχου των υπερβάσεων, με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη επιβάρυνση των κατοίκων των όμορων Δήμων στα Μεσόγεια της Αττικής.
Σύνδεση της Ηχορύπανσης με την Ατμοσφαιρική Ρύπανση
Οι πρακτικές των αεροπορικών εταιρειών που παραβιάζουν τα πρότυπα απογείωσης, προσγείωσης και ελιγμών δεν επηρεάζουν μόνο το επίπεδο θορύβου, αλλά μπορούν να συνδέονται και με αυξημένες εκπομπές αέριων ρύπων. Ενδέχεται λοιπόν κάποιες αεροπορικές εταιρείες να:
· Χρησιμοποιούν μέγιστη αναστροφή ώσης (maximum reverse thrust) κατά την προσγείωση, αντί της απαιτούμενης (idle reverse thrust) με αποτέλεσμα να αυξάνουν κατακόρυφα τον θόρυβο, τη χρήση καυσίμου και τις εκπομπές οξειδίων του αζώτου (NOx).
· Κάνουν χαμηλές διελεύσεις και ελιγμούς πάνω από κατοικημένες περιοχές, χωρίς να ακολουθούν τις βέλτιστες διαδρομές που ελαχιστοποιούν τον θόρυβο και τις εκπομπές.
· Μην εφαρμόζουν τη διαδικασία NADP-A (Noise Abatement Departure Procedure – A), η οποία προωθεί γρηγορότερη ανάβαση, σημαντική μείωση θορύβου και λιγότερη εκπομπή καυσαερίων κοντά σε κατοικημένες περιοχές.
Αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής
Σύμφωνα με το Άρθρο 210 του ν. 852/2010:
“… Οι λειτουργίες μητροπολιτικού χαρακτήρα αφορούν τους τομείς περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής, χωρικού σχεδιασμού και αστικών αναπλάσεων, μεταφορών και συγκοινωνιών, πολιτικής προστασίας και ασφάλειας, που υπερβαίνουν τα διοικητικά όρια δήμου και είναι οι εξής: …
…3. Η εκπόνηση στρατηγικών σχεδίων, προγραμμάτων και μελετών για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του θορύβου.”
Για το λόγο αυτό, στην Περιφέρεια Αττικής λειτουργεί ήδη “Παρατηρητήριο Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης” από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος με τη συνδρομή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος”.
Σύντομο Ιστορικό και Ρόλος του Σωματείου “Περιβαλλοντική Αρμονία”
Κομβικό ρόλο στη συγκέντρωση όλων των στοιχείων και την ευαισθητοποίηση γύρω από αυτό το ζήτημα έχει παίξει το Σωματείο “Περιβαλλοντική Αρμονία” το οποίο είναι ένας οργανισμός με έδρα την Αρτέμιδα, που επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία του Διεθνούς Αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Για την επίτευξη των στόχων του, το Σωματείο διαθέτει τέσσερις πιστοποιημένους μετρητές ελέγχου θορύβου SPM-483, εγκατεστημένους σε καίρια σημεία για την ακριβή καταγραφή των επιπέδων θορύβου κατά τις πτήσεις. Το σύστημα αυτό είναι εντεταγμένο στο EANS και αποτελεί το νότιο τμήμα του Ευρωπαϊκού Δικτύου EANS (European Aircraft Noise Services), ενισχύοντας τη συνεργασία του με διεθνείς φορείς για την αντιμετώπιση της ηχορύπανσης.
Επιπλέον το σωματείο έχει εγκαταστήσει σύστημα ελέγχου και καταγραφής των παραβιάσεων της θεσμοθετημένης διαδικασίας NADAP-A που αποσκοπεί στην μείωση θορύβου και καυσαερίων των απογειωμένων αεροσκαφών
Παράλληλα, το θέμα έχει αποτελέσει αντικείμενο δημοσιευμάτων στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, ενώ ο δικηγόρος και πρώην Δήμαρχος Μαρκοπούλου Σωτήρης Μεθενίτης έχει αποστείλει εξώδικες διαμαρτυρίες στην Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας.
Ερώτηση προς την Περιφερειακή Αρχή
Προτίθεται η Περιφέρεια Αττικής να παρέμβει στο θέμα της αναλαμβάνοντας κάποια από τις κάτωθι ενέργειες;
ü Τοποθέτηση σταθμών μέτρησης θορύβου και ρύπων στις επηρεαζόμενες περιοχές.
ü Ανάθεση μελετών περιβαλλοντικής και υγειονομικής επιβάρυνσης από τις αεροπορικές δραστηριότητες.
ü Έλεγχος πιθανών υπερβάσεων και υποβολή καταγγελίας σε περίπτωση αδράνειας των αρμόδιων αρχών.
ü Στήριξη της νομικής προσφυγής των όμορων Δήμων, που ήδη διεκδικούν μέσω δικαστικών οδών την εφαρμογή των κανονισμών για τη μείωση της ηχορύπανσης (και εμπλουτισμός των νομικών τους προσφυγών με στοιχεία για πιθανούς αέριους ρύπους).
ü Εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου της Περιφέρειας για την ηχορύπανση και την ποιότητα του αέρα στα Μεσόγεια Αττικής.
ü Ανάληψη πρωτοβουλίας για τη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου το οποίο θα επιτρέπει την άμεση επιβολή κυρώσεων από την Περιφέρεια Αττικής και της είσπραξης προστίμων.
Με εκτίμηση,
Βαγγέλης Αλμπάνης
Περιφερειακός Σύμβουλος